Eén tafeltje verder in de bar van het Amsterdamse Apollo Hotel stokt het gesprek. Een van de twee heren die zonet nog in een bevlogen conversatie verwikkeld waren, spitst zijn oren om mee te luisteren naar Peter Hinssen’s bevlogen verhalen. Het volgende uur zullen heel wat nieuwe technologieën over de tong gaan. Daarvan ligt de doorbraak maar net voorbij de horizon, zoals AI, Blockchain en robotica. En weinigen kunnen daar met zoveel panache over vertellen als Hinssen, een serial entrepreneur en tech-goeroe die met zijn jongste bedrijf, Nexxworks, grotere bedrijven helpt om weer de agiliteit van een start-up te krijgen.
“Niet door middel van traditionele consulting, maar door hen te inspireren”, zegt Hinssen. “We nemen hen vaak mee naar Silicon Valley om te tonen wat er binnenkort op ons radarscherm komt. Ook kijken we meer en meer naar Azië, waar de snelheid van nieuwe digitale ontwikkelingen vandaag echt duizelingwekkend is. Tencent, Alibaba, Baidu… het Chinese digitale ecosysteem dat zich momenteel aan het ontwikkelen is. Ook in Afrika en Oost-Europa, dat is de nieuwe Zijderoute. Wanneer we dat niet zien, lopen we hier in Europa een enorm risico.”
Wat kunnen we doen om weer mee te zijn?
“De digitalisering is nog maar de eerste veldslag. AI, Blockchain, AR, VR, 3D-printing, Industry 4.0: we hebben de oorlog nog niet verloren. Maar we gaan wel serieus uit onze pijp moeten komen. Ook op het gebied van artificiële intelligentie lopen we al een achterstand op. We hadden enkele jaren geleden bijvoorbeeld een zeer sterke AI-speler, het Britse DeepMind, maar die is ondertussen overgenomen door Google. Het is tijd om in Europa aan soul searching te doen. Waarom heeft dat bedrijf niet besloten om zelf uit te groeien tot een wereldspeler? Maar als je nog maar twee jaar bezig bent, en Google komt aanzetten met een cheque van 400 miljoen Britse pond… Heel verleidelijk natuurlijk.”
Misschien moeten we de AI-revolutie niet zien als een bedreiging, maar als een golden opportunity
Het lijkt me moeilijk om uit te leggen hoe ingrijpend de maatschappelijke invloed van AI wordt.
“We staan er niet bij stil dat we constant platformen gebruiken die iedere dag slimmer en beter worden gemaakt door algoritmen die onze data gebruiken. Zoals Google Maps en Waze. Diezelfde technologie gaan we nu toepassen op andere domeinen. Voor mensen die met gegevens werken, bestaat de kans dat er in de komende jaren een algoritme opdoemt dat hun job veel beter kan doen. Dit is bijna gegarandeerd. En door de opkomst van robotica, die wordt versterkt door de groei in AI, zie je dat ook al in jobs die om geschoolde handenarbeid draaien. De meest geavanceerde bricklaying robot legt al vijfduizend bakstenen per dag. Dat is een productiviteit die je als metselaar nooit kunt evenaren.”
Zorg, creativiteit, technologie en vakwerk: zitten daar de jobs waarin de mens wel nog een verschil zal blijven maken?
“Computers zullen veel kunnen, en de vraag zal zijn. Wat doe je als mens daarbovenop? We moeten nadenken over wat we kunnen veranderen in ons onderwijssysteem. Want dat is ons onvoldoende aan het voorbereiden op die omslag. We leiden nog teveel mensen op om dingen te reproduceren. In een wereld waarin technologie normaal wordt, zal alles wat met menselijk contact en creativiteit te maken heeft een enorme meerwaarde krijgen.”
De digitalisering is nog maar de eerste veldslag: we hebben de oorlog nog niet verloren
Hoe gaan we de impact van AI op de huidige jobs opvangen?
“Laat ons eerlijk zijn. Heel wat mensen zitten vandaag te diep in de comfortzone van hun job, en vragen zich niet meer af of hetgene wat ze doen nog wel een meerwaarde heeft. Wel, de technologie gaat ons maatschappelijk weefsel zo ingrijpend veranderen dat mensen misschien wel meer ruimte krijgen om na te denken over waar hun passie ligt. Want daarin zit ook die creativiteit en meerwaarde. In wat ze vandaag nà hun werkuren doen. We moeten die omslag misschien niet zien als een bedreiging. Maar als een golden opportunity.”
Hoe gaat een maatschappij diegenen opvangen die uit de boot vallen? Moet er meer worden ingezet op onderwijs? Moet er een universeel inkomen in het leven worden geroepen?
“Voor dat soort vraagstukken hadden we vroeger politici. Maar die doen de job jammer genoeg niet meer. Tijdens de industriële revolutie zag je in Duitsland hoe het aandeel werkkrachten in de agrarische sector terugging van 75 procent naar 18 procent. Kun je je voorstellen wat voor een maatschappelijke omschakeling dat moet geweest zijn? In die periode hebben we een aantal dingen uitgevonden om dat te begeleiden: vakbonden, politieke partijen… Maar nu moet die oefening opnieuw worden gemaakt. Want we staan voor een even ingrijpende verandering. Er komt een herverkaveling van ons sociaal-economisch weefsel aan. Denken dat de dingen die we hebben uitgevonden voor de vorige revolutie ook wel voor de volgende zullen werken. Dat is fout volgens mij.”
Iets dichter bij huis: blockchain. Wat zullen we daaraan hebben op korte termijn?
“Ik ben bijzonder enthousiast over blockchain. The Economist verwoordde het prachtig: het is een trust machine. Dat is wat het internet nodig had, eigenlijk. We gaan er nu gewoon creatieve oplossingen rond moeten bedenken. Blockchain heeft de capaciteit om hetzelfde te doen wat het World Wide Web 25 jaar geleden deed voor business-to-consumer-handel en content. Maar dan voor business-to-business en transacties. Afspraken, contracten, blockchain kan daar een speciale rol in spelen. Vooral in situaties waarin het geen zin heeft om alles in één centraal punt te plaatsen. Het is absurd dat Uber mijn kredietkaartgegevens op zijn servers heeft staan. Daar kunnen ze vervolgens worden gehackt.”
Wat heeft u het afgelopen jaar nog oprecht verrast?
“De overname van de Amerikaanse winkelketen Whole Foods door Amazon. Een bedrijf dat zijn kennis van data en algoritmes toepast op de echte wereld. Voor veel mensen in de retail is dat een enorme wake-up call. Want de digitale wereld dient zich ineens, voor iedereen, aan in ons dagelijkse leven buitenshuis. Het gaat de vraag alleen nog maar scherper stellen. Wat doe je als bedrijf dat je uniek maakt. Zo kan je overleven in een wereld waarin alle macht bij die platformbedrijven ligt?”
Smart Fact.
Wat als u geen ondernemer geworden was?
“Dan was ik heel graag schrijnwerker geworden. Ik ben heel graag met hout bezig en ik ben soms jaloers op mijn schoonbroer die schrijnwerker is. Omdat die dingen maakt, met zijn handen. Dat vind ik fantastisch. Ik ben een grote doe-het-zelver. In juli en augustus reis ik niet, dan doe ik niets liever dan dingen in elkaar steken op mijn boerderij.”
