Over automatisatie en de voordelen ervan

De mens die plaats maakt voor een machine. Het is niet nieuw, maar het hoeft niet altijd een nadeel te zijn. Integendeel, uit iedere innovatie worden nieuwe kansen geboren. Ook wat de automatisatie van verpakkingen betreft.

Automatisering van verpakkingen binnen de voedingsindustrie is hot. Men automatiseert verpakkingslijnen steeds vaker en dat biedt voordelen voor de industrie én voor de consument. Innovaties zijn makkelijker te implementeren en nieuwe kansen worden voortdurend gecreëerd. Recent werd bijvoorbeeld voor een producent van kant-en-klare maaltijden een verpakking ontwikkeld die zichzelf opwarmt, zonder externe warmte toe te voegen. “Revolutionair!”, stelt Stefan Coghe project manager bij Flanders Food. “Het project kan later ook toepassingen vinden bij pakweg babyvoeding. Zoiets kun je met handenarbeid niet meer. Daar moeten machines aan te pas komen.”

Voedingstraject

Naast innovatie zit de meerwaarde van machines ook in de controle van de verpakkingen alvorens het product de fabriek verlaat. Is de verpakking goed gesloten? Is ze luchtdicht en correct begast? “Dergelijke controles gebeuren nog vaak manueel”, weet professor Peter Ragaert van Pack4Food. “Maar de interesse om over te schakelen naar een geautomatiseerd systeem is groot.” Bovendien wordt zo ook de voedselveiligheid in het verhaal meegenomen. “Het complete voedingstraject moet picobello zijn en machines geven die garantie”, bevestigt Inge Arents, directeur van Flanders Food.

Continue kwaliteit

Garantie op de voedselveiligheid dus. En dat houdt meteen ook in dat men garanties bieden op de smaak van verpakt voedsel. Voedingsmiddelen moeten vooral lekker blijven. Het eerste product dat van de band rolt, moet identiek smaken als het laatste én het moet ook zo blijven smaken tot aan de vervaldatum. Chris Moris, directeur generaal van FEVIA, het overkoepelende orgaan voor de voedingsindustrie, verklaart dat bedrijven juist kunnen groeien door automatisatie. “Een continue kwaliteit is dé troef voor een bloeiende export. “Het zorgt dat je producten perfect zijn en het stelt je in staat verre markten te bedienen met als resultaat een groeiende industrie en bloeiende economie.”

Vrees voor tewerkstelling

Klinkt als muziek in de oren, maar wat als door verregaande automatisering de verpakkers moeten uitkijken naar een andere job? Moeten we vrezen voor tewerkstelling, wat op zijn beurt juist nefast is voor de economie? “Automatisatie biedt kansen,” meent Arents. Ze geeft als voorbeeld een groot melkbedrijf waar het bestuur recent aan zestig inpakkers een andere taakinvulling gaf met meer toegevoegde waarde. “Machines zorgen voor de groei en medewerkers kan men omscholen om de productie te handhaven. Vergeet niet dat er in de voedingsindustrie nog steeds heel veel vacatures open staan!”

Remmende factor

Toch blijkt personeel nog te vaak een remmende factor voor de groei van een bedrijf. “De loonkost weegt zwaar door, maar om te kunnen groeien, moet je automatiseren”, legt Moris uit. Het personeel zet men in om de productie juist te verhogen en de capaciteit te versnellen en te optimaliseren. “Automatisering vervangt taken, maar niet de mensen. Bedrijven die niet investeren in automatisatie van verpakkingen krijgen het lastig.”

Automatiseren, allemaal goed en wel, maar het moet ook haalbaar zijn voor de machinebouwers. In 2011 was er bij het IWT (agentschap voor innovatie van de Vlaamse overheid) één kmo-innovatieproject van een machinebouwer die innoveert voor specifieke voedingsapplicaties. In 2015 waren dit er al zes..

Integratie sensoren

Dat automatisatie de toekomst gestalte zal geven, is met andere woorden overduidelijk. Maar wat biedt de toekomst inzake verpakkingen en wat is de meerwaarde van het automatiseringsproces? Peter Ragaert: “Naast verhoogde flexibiliteit zullen we ook evolueren naar een integratie van sensoren in de verpakking. Dat wordt een revolutie voor de sector.” Zulke sensoren brengt men tijdens het verpakkingsproces aan en tonen aan wanneer men een product niet meer mag consumeren. Ook voor de consument niets dan voordelen: “Als je de verpakking voor een oven houdt, zal die zichzelf meteen instellen op de juiste temperatuur en de juiste bereidingstijd.” Nooit een aangebrande cake of slappe koffie meer!